هرآنچه درباره ISO 22000 باید بدانید
ISO 22000، استانداردی است که توسط سازمان بین المللی استاندارد سازی در زمینه سلامت مواد غذایی ایجاد شده است. این استاندارد از مشتقات ISO 9000 است.
خطرات سلامت مواد غذایی می تواند در هر مرحله از زنجیره ی غذایی اتفاق بیفتد و ضروری است که به اندازه کافی کنترل وجود داشته باشد. بنابراین تلاش های همه جانبه و مشترک در این زنجیره ی غذایی، الزامی است.
استاندارد بین المللی ISO 22000، قوانینی را برای سیستم مدیریت سلامت مواد غذایی تعیین می کند که شامل موارد زیر می باشد:
- ارتباطات تعاملی
- مدیریت سیستم
- برنامه های پیش نیاز
- اصول HACCP
بررسی هایی نسبت به موارد فوق توسط دانشمندان انجام شده است. ارتباط در طول زنجیره، بسیار مهم است تا از طریق آن بتوان خطرات سلامت مواد غذایی را در هر مرحله از زنجیره ی غذایی شناسایی و کنترل کرد. این ارتباط بین سازمان های بالایی و سازمان های پایینی برقرار می شود. ارتباط با مشتریان و تامین کنندگان نیز برای شناسایی خطرات و کنترل آنها و همچنین مشخص کردن نیازهای مشتری و تامین کننده، مفید خواهد بود.
موثرترین سیستم سلامت مواد غذایی به صورت چارچوب یک سیستم مدیریت ساختاریافته، طراحی شده، به مرحله عمل در آمده و به روز رسانی شده است و در کلیه فعالیت های مدیریتی سازمان قرار داده شده است. این کار باعث ایجاد سود حداکثر می شود. ISO 22000 همتراز و هم ردیف با ISO 9001 می باشد.
ISO 22000 هم می تواند به صورت مستقل از سایر استانداردهای سیستم مدیریت اجرا شود و هم می تواند به صورت یکپارچه با سیستم های مدیریت موجود انجام شود.
ISO 22000، اصول آنالیز خطر را با سیستم نقطه ی کنترل بحران(HACCP) ادغام می کند. آنالیز خطر، کلید اصلی یک سیستم مدیریت سلامت مواد غذایی موثر می باشد. زیرا آنالیز خطرات و دانش مربوط به آن، کمک می کند تا اقدامات کنترلی موثری را انجام دهیم.
ISO 22000، همه ی خطرات محتملی که ممکن است در چرخه تامین اتفاق بیفتد را شناسایی و ارزیابی می کند، از جمله خطراتی که ممکن است مرتبط با نوع فرآیند و امکانات استفاده شده باشند. به این ترتیب مشخص می کند که چه خطراتی باید توسط چه سازمان هایی بررسی و کنترل شوند و چه سازمان هایی نیاز نیست که این خطرات را بررسی کنند.
در طی آنالیز خطر، سازمان با ترکیب برنامه های پیش نیاز و برنامه HACCP ، استراتژی ای را برای کنترل خطر تعیین می کند.
ISO، استانداردهای دیگری را در ارتباط با ISO 22000 ایجاد کرده است که به استانداردهای خانواده ISO 22000 شناخته می شوند. خانواده استانداردهای ISO 22000 به مدیریت سلامت مواد غذایی می پردازد. عواقب مواد غذایی نا سالم بسیار جدی می باشد و استانداردهای ISO مدیریت سلامت مواد غذایی، به سازمان ها کمک می کنند تا خطرات مواد غذایی را شناسایی و کنترل کنند. امروزه، محصولات غذایی مکررا از مرزهای بین المللی عبور می کنند، به همین دلیل استانداردهای بین المللی ای نیاز است تا سلامت زنجیره ی تامین غذای جهانی را تضمین کند.استانداردهای زیر، خانواده ISO 22000 را تشکیل می دهند:
ISO 22000: سیستم های مدیریت سلامت مواد غذایی- برای هر سازمان در زنجیره ی تامین مواد غذایی الزامی است.
ISO 22001: دستورالعمل های کاربردی ISO 9001:2000 برای صنایع غذایی و نوشیدنی (جایگزین ISO 15161:2001)
ISO/TS 22002: برنامه های پیش نیاز برای سلامت مواد غذایی،
- بخش 1: تولید مواد غذایی
- بخش 2: تهیه غذا و نوشیدنی
- بخش 3: زراعت
- بخش 4: تولید بسته بندی غذا
- بخش 6: تولید خوراک دام
ISO TS 22003: سیستم های مدیریت سلامت مواد غذایی برای سازمان های ممیزی و صدور گواهینامه سیستم های مدیریت سلامت مواد غذایی
ISO TS 22004: سیستم های مدیریت سلامت مواد غذایی- دستورالعمل های کاربردی ISO 22000:2005
ISO 22005: رد یابی مواد غذایی و زنجیره ی غذایی. اصول کلی و الزامات اولیه طراحی سیستم و پیاده سازی آن.
ISO 22006: سیستم های مدیریت کیفیت. دستورالعمل های کاربردی ISO 9002:2000 برای تولید محصول.
ISO 22000، به عنوان پایه ای برای گواهی نامه سیستم های سلامت مواد غذایی (FSSC) نیز استفاده می شود.FSSC 22000، طرح تایید شده جهانی سلامت مواد غذایی می باشد.