چگونه از دندان ها در برابر پوسیدگی محافظت کنیم؟
از فواید حفظ بهداشت دهان و دندان بسیار خوانده و شنیده‌ایم و همه به خوبی می‌دانیم اهمیت سلامت این عضو از بدن به اندازه‌ای است که پزشکان سلامت دهان و دندان را کلید سلامتی تمام اعضای بدن می‌دانند .رعایت بهداشت این عضو تاثیر قابل توجهی بر حفظ سلامت بدن دارد و مهمترین کاری که یک فرد می تواند برای دندان و لثه خود انجام دهد رعایت بهداشت آنهاست.داشتن دندانهایی سالم نه تنها زیبا به نظر می رسد بلکه تغذیه و صحبت کردن به طور صحیح را میسر میشود.
مشابه بسیاری از اجزای بدن، دهان نیز محل فعالیت باکتری¬هایی است که اکثر آنها خطرناک هستند بطور عادی سیستم دفاعی بدن با انجام فعالیت¬ هایی همچون مسواک زدن و نخ دندان کشیدن روزانه می¬تواند باعث شود باکتری¬ها تحت کنترل قرار گیرند که اگر این باکتری ها تحت کنترل قرار نگیرند می¬توانند به سطحی برسند که باعث ایجاد عفونت در دهان فرد شوند و عوارضی همچون پوسیدگی دندان، بیماری¬های لثه و آفت دهان را به همراه داشته باشند.
مسلماً هر صبح و شب مسواک زدن تمام مراقبتی نیست که دندانها به آن احتیاج دارند و حفظ سلامت دهان فقط با مسواک زدن تامین نمی¬شود. برای حفظ سلامت دهان و دندان برای یک عمر استفاده، نکاتی وجود دارد که باید توسط افراد دنبال شود.
1- مراجعه به دندان پزشک هر 6 ماه یکبار .
2- استفاده از فلوراید و دهان شویه ها
3- استفاده از مسواک و نخ دندان
4- عدم استعمال دخانیات
5- کنترل خوردن تنقلات
یکی از شایع ترین بیماری های دهان و دندان که هر فرد در طول زندگی خود حتما به آن مبتلا شده پوسیدگی است.اما تعریف درست پوسیدگی چیست؟
پوسیدگی دندان یک بیماری با عامل عفونی و میکروبی است. در این بیماری، میکروب‌ها بر روی دندانها تجمع کرده و پلاک دندانی را تشکیل می‌دهند. این پلاک‌ها حاوی میکرو ارگانیسم‌ها، باقی‌مانده مواد غذایی و رسوبات دهان و دیگر مواد هستند.لکه های سفید ،زرد و یا قهوه ای رنگ که بر روی دندان تشکیل میشود از علایم شروع پوسیدگی است و به مرور تبدیل به حفره هایی می شود اگر این پوسیدگی به عاج دندان برسد عاج هم پوسیده می شود و اگر به عصب برسد منجر به دردهای دندانی شود.
پوسیدگی دندان اگر پیشرفت کند باعث آسیب زدن به دندان میشود و در مراحل پیشرفته آن باید دندان را کشید که به دنبال آن هزینه های درمانی بالایی را نیز باید متحمل شد .مانند همیشه شعار پیشگیری بهتر از درمان است موثر می باشد لذا باید با پیشگیری از پوسیدگی از آسیب رسیدن به دندان ها جلوگیری کرد .
در ادامه روشهایی را برای پیشگیری از پوسیدگی را بیان می کنیم:
1- کشیدن نخ دندان به شیوه‌ی صحیح
استفاده از نخ دندان باعث از بین بردن میکروب ها و مواد غذایی باقی مانده در بین دندان ها می شود.اما استفاده از نخ دندان همانند مسواک زدن باید اصولی و به شیوه درست باشد. باید نخ دندان را رو به جلو و عقب در حرکتی 'C' شکل به گونه‌ای روی دندان بکشید که نخ دور دندان را بگیرد و همچنین از بازگرداند مواد غذایی به میان دندان باید جلوگیری کرد.
2- دندانها را هفته‌ای یکبار با جوش شیرین مسواک بزنید
مسواک زدن هفتگی با جوش‌شیرین لکه‌ها را پاک و دندانها را سفید می‌کند. از جوش شیرین در مقداری معادل خمیردندان استفاده کنید.
3- استفاده از دهان‌شویه
دهان شویه ها باعث ضدعفونی کردن دهان و سطح دندان می شوند و به جاهایی نفوذ می کند که مسواک و نخ دندان نمی توانند تمیز کنند.
4- فلوراید برای سلامت دهان
فلوراید دهان را با چند راه مختلف محافظت می¬کند. اول، تقویت دندان¬ها با کمک به روند تعمیر مینای دندان، در جایی که موادی مانند کلسیم برای دندانها می¬رسد. علاوه بر این ، این مواد معدنی کمک می¬کنند تا مینای دندان قوی شوند و دربرابر پوسیدگی محافظت شوند. دوم، فلوراید به کنترل اسید در داخل دهان کمک می¬کند. بطور معمول باکتری¬ها از مواد غذایی باقی¬مانده بر سطح دندانها استفاده و تولید اسید می¬کند، اما فلوراید دهان را در برابر این اثر انعطاف¬پذیر کرده و اثر را خنثی می¬کند
5- قرقره کردن سرکه سیب
سرکه سیب را صبح‌ها قرقره کنید و سپس مسواک بزنید. سرکه سیب به رفع لکه‌های دندان، سفید شدن دندانها و از بین بردن باکتری‌های دهان و لثه کمک می‌کند
6- جویدن آدامس بدون قند
جویدن آدامس بدون قند از آن‌رو برای دندانها مفید است که ذرات غذای گیر کرده با جویدن خارج میشود و همچنین حالت اسیدی دهان با افزایش یافتن بزاق خنثی میشود. به علاوه مواد اولیه به‌کار برده شده در بعضی آدامس‌ها خطر پوسیدگی را کاهش می‌دهد و به درمان ناحیه‌هایی کمک می‌کند که مستعد پوسیدگی قریب الوقوع هستند.
7- انتخاب غذاهای مفید برای دندانها
پنیر، مرغ یا دیگر گوشت‌ها، آجیل و شیر بهترین و مفیدترین غذاها برای دندان به شمار می‌رود، چرا که با تامین کلسیم و فسفر لازم برای تجدید مواد معدنی ضروری از مینای دندان محافظت می‌کنند.
میل کردن میوه‌های سفت و ترد مانند سیب و گلابی و سبزیجات نیز برای دندانها مفید است. ماده‌ی عمده‌ی تشکیل‌دهنده‌ی این خوراکی‌ها آب است که اثر مواد قندی موجود را کاهش و ترشح بزاق را افزایش می‌دهد. ذرات غذا با افزایش یافتن آب دهان از بین دندانها خارج میشود و محیط اسیدی دهان خنثی میشود
8- انتخاب نوشیدنی های مفید برای دندانها
آب به ویژه آب حاوی فلوراید، شیر و چای تلخ بهترین نوشیدنی‌ها برای دندانها هستند. مصرف نوشیدنی‌های قندی مانند نوشابه، لیموناد و قهوه یا چای شیرین‌شده با شکر را باید تا حد ممکن کاهش داد.
هر فرد هر 6 ماه یکبار باید با مراجعه به دندان‌پزشک مورد معاینه قرار گیرد تا از بروز مشکلات دندانی جلوگیری و بیماری‌های موجود را قبل از آن‌که پیشرفت زیادی بکنند، درمان کند.